MCCB Là Gì? Những Điều Cần Biết Về MCCB

MCCB đóng vai trò quan trọng trong hệ thống điện bằng cách bảo vệ khỏi nguy cơ ngắn mạch và quá tải, đảm bảo an toàn cho thiết bị và người sử dụng, ngăn ngừa cháy nổ và giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra sự cố điện. Trong bài viết này cùng tôi tìm hiểu về MCCB trong hệ thống điện?

I. Giới thiệu về MCCB

1. Định nghĩa MCCB

MCCB (Molded Case Circuit Breaker) là thiết bị bảo vệ mạch điện được thiết kế để ngắt mạch tự động khi phát hiện quá tải hoặc ngắn mạch. Được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống điện công nghiệp và thương mại, MCCB có khả năng chịu tải cao và bảo vệ các thiết bị điện khỏi các sự cố nghiêm trọng. Với cấu trúc chắc chắn và độ tin cậy cao, MCCB đảm bảo an toàn cho hệ thống điện, ngăn chặn nguy cơ cháy nổ và giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra sự cố điện.

2. Tầm quan trọng của MCCB trong hệ thống điện

MCCB đóng vai trò quan trọng trong hệ thống điện nhờ khả năng bảo vệ mạnh mẽ và đáng tin cậy. MCCB ngắt mạch tự động khi phát hiện quá tải hoặc ngắn mạch, ngăn chặn các sự cố nghiêm trọng như cháy nổ và hỏng hóc thiết bị. Được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống điện công nghiệp và thương mại, MCCB đảm bảo an toàn cho cả người sử dụng và thiết bị, duy trì sự ổn định và hiệu quả của hệ thống điện. Nhờ cấu trúc chắc chắn và khả năng chịu tải cao, MCCB là một phần không thể thiếu trong bảo vệ và quản lý hệ thống điện hiện đại.

Tham khảo: "Bảng Giá Đồng Thanh Mới Nhất Năm 2024"
 

II. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của MCCB

1. Cấu tạo chính của MCCB

- Vỏ bọc (Case): Vỏ bọc của MCCB thường được làm từ nhựa hoặc vật liệu cách điện chắc chắn, có chức năng bảo vệ các thành phần bên trong khỏi bụi bẩn, độ ẩm và các tác động cơ học.

- Cần gạt (Operating Mechanism): Cần gạt là bộ phận cho phép người dùng bật hoặc tắt MCCB thủ công. Nó được kết nối với cơ cấu bên trong để thực hiện chức năng đóng cắt mạch điện.

- Bộ tiếp điểm (Contacts): Bao gồm các tiếp điểm tĩnh và tiếp điểm động. Khi MCCB hoạt động, các tiếp điểm này sẽ mở ra hoặc đóng lại để ngắt hoặc kết nối dòng điện.

- Cơ cấu bảo vệ quá tải (Thermal Trip Unit): Sử dụng một tấm lưỡng kim (bimetallic strip) để phát hiện quá tải. Khi dòng điện vượt quá mức cho phép, tấm lưỡng kim sẽ bị uốn cong và kích hoạt cơ chế ngắt mạch.

- Cơ cấu bảo vệ ngắn mạch (Magnetic Trip Unit): Sử dụng một cuộn dây từ (electromagnetic coil) để phát hiện ngắn mạch. Khi xảy ra ngắn mạch, dòng điện tăng đột ngột sẽ tạo ra từ trường mạnh, kích hoạt cơ cấu ngắt mạch ngay lập tức.

- Cơ cấu dập hồ quang (Arc Extinguishing Mechanism): Bao gồm các tấm kim loại hoặc vật liệu cách điện được xếp lớp để dập tắt hồ quang điện sinh ra khi các tiếp điểm mở ra, ngăn chặn cháy nổ và hư hỏng.

- Bộ điều chỉnh (Adjustable Settings): Một số MCCB cho phép điều chỉnh dòng điện ngắt để phù hợp với yêu cầu cụ thể của hệ thống điện.

2. Nguyên lý hoạt động của MCCB

- Bảo vệ quá tải: Cơ cấu nhiệt (Thermal Trip Unit): Khi dòng điện chạy qua MCCB vượt quá mức định mức trong một khoảng thời gian nhất định, một tấm lưỡng kim (bimetallic strip) sẽ bị uốn cong do nhiệt độ tăng lên. Khi tấm lưỡng kim uốn cong đủ, nó sẽ kích hoạt cơ chế ngắt mạch, mở các tiếp điểm và ngắt dòng điện. Quá trình này bảo vệ hệ thống điện khỏi tình trạng quá tải kéo dài.

- Bảo vệ ngắn mạch: Cơ cấu từ (Magnetic Trip Unit): Khi xảy ra ngắn mạch, dòng điện tăng đột ngột và mạnh mẽ, tạo ra một từ trường lớn trong cuộn dây từ. Từ trường này sẽ kéo một lõi sắt hoặc kích hoạt một chốt cơ học để ngắt mạch ngay lập tức. Quá trình này diễn ra rất nhanh, trong vòng vài mili giây, đảm bảo ngắt mạch kịp thời để ngăn chặn thiệt hại nghiêm trọng cho hệ thống điện và các thiết bị.

- Dập tắt hồ quang: Cơ cấu dập hồ quang (Arc Extinguishing Mechanism): Khi các tiếp điểm trong MCCB mở ra để ngắt mạch, một hồ quang điện có thể sinh ra. MCCB được thiết kế với các tấm kim loại hoặc vật liệu cách điện được xếp lớp để dập tắt hồ quang này, ngăn ngừa cháy nổ và bảo vệ các tiếp điểm khỏi hư hỏng.

- Điều chỉnh và cài đặt: Bộ điều chỉnh (Adjustable Settings): Một số MCCB có khả năng điều chỉnh các thông số như dòng ngắt (trip current) và thời gian trễ (trip delay) để phù hợp với các yêu cầu cụ thể của hệ thống điện, tăng tính linh hoạt và hiệu quả trong bảo vệ mạch.
 

III. Các loại MCCB 

1. Phân loại theo dòng định mức

- MCCB dòng thấp: Dòng định mức từ 10A đến 100A , thường được sử dụng trong các ứng dụng dân dụng, văn phòng nhỏ và các mạch điện nhỏ khác.

- MCCB dòng trung bình: Dòng định mức từ 100A đến 400A, phù hợp cho các ứng dụng thương mại và công nghiệp vừa, như các tòa nhà văn phòng, nhà hàng, và các hệ thống điện nhỏ đến trung bình.

- MCCB dòng cao: Dòng định mức từ 400A đến 1600A, sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng công nghiệp nặng, nhà máy, và các hệ thống điện lớn.

- MCCB dòng rất cao: Dòng định mức từ 1600A trở lên (có thể lên đến 3200A hoặc hơn), dùng trong các ứng dụng công nghiệp quy mô lớn, các trạm biến áp, và các hệ thống điện yêu cầu bảo vệ dòng điện rất cao.

 

2. Phân loại theo công suất

- MCCB có công suất chịu tải thấp: Công suất chịu tải từ 10kA đến 25kA, thường được sử dụng trong các ứng dụng dân dụng và thương mại nhỏ, nơi dòng ngắn mạch không quá cao.

- MCCB có công suất chịu tải trung bình: Công suất chịu tải từ 25kA đến 50kA, phù hợp cho các ứng dụng thương mại lớn hơn và công nghiệp vừa, nơi có khả năng gặp phải dòng ngắn mạch cao hơn.

- MCCB có công suất chịu tải cao: Công suất chịu tải từ 50kA đến 75kA, sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp nặng và các tòa nhà thương mại lớn, nơi dòng ngắn mạch có thể rất cao.

- MCCB có công suất chịu tải rất cao: Công suất chịu tải trên 75kA, Được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp quy mô lớn, trạm biến áp, và các hệ thống điện phức tạp, nơi dòng ngắn mạch cực kỳ cao có thể xảy ra.

3. Phân loại theo số cực

- MCCB 1 cực: Bảo vệ một dây dẫn (thường là dây pha), thường được sử dụng trong các mạch điện một pha đơn giản, như mạch chiếu sáng hoặc ổ cắm trong các hệ thống điện dân dụng.

- MCCB 2 cực: Bảo vệ hai dây dẫn (thường là dây pha và dây trung tính hoặc hai dây pha trong một số hệ thống), phù hợp cho các mạch điện một pha hoặc mạch điện ba pha đơn giản, nơi cần bảo vệ cả hai dây dẫn. Thường được sử dụng trong các hệ thống điện dân dụng và thương mại nhỏ.

- MCCB 3 cực: Bảo vệ ba dây dẫn (thường là ba dây pha của hệ thống điện ba pha) ,thường được sử dụng trong các hệ thống điện ba pha công nghiệp hoặc thương mại, bảo vệ các thiết bị như động cơ ba pha và các thiết bị công nghiệp khác.

- MCCB 4 cực: Bảo vệ bốn dây dẫn (ba dây pha và một dây trung tính), được sử dụng trong các hệ thống điện ba pha có dây trung tính, cung cấp sự bảo vệ toàn diện cho cả ba pha và dây trung tính. Thường được áp dụng trong các hệ thống công nghiệp và thương mại yêu cầu bảo vệ đầy đủ các pha và trung tính.
 

IV. Lợi ích và ứng dụng của MCCB

1. Lợi ích của MCCB

- Bảo vệ quá tải và ngắn mạch: MCCB có khả năng ngắt mạch tự động khi phát hiện dòng điện quá tải hoặc ngắn mạch, ngăn ngừa hư hỏng thiết bị và nguy cơ cháy nổ.

- Điều chỉnh dòng ngắt: Một số MCCB có thể điều chỉnh dòng ngắt để phù hợp với yêu cầu cụ thể của hệ thống điện, tăng tính linh hoạt và bảo vệ tối ưu.

- Khả năng chịu tải cao: MCCB được thiết kế để xử lý các dòng điện lớn, phù hợp với các ứng dụng công nghiệp và thương mại đòi hỏi khả năng chịu tải cao.

- Độ tin cậy và bền bỉ: Với cấu trúc chắc chắn và vật liệu chất lượng cao, MCCB có độ bền cao và độ tin cậy lớn, giảm thiểu sự cố và bảo trì.

- Dễ dàng lắp đặt và bảo trì: MCCB dễ dàng lắp đặt và bảo trì, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí. Việc kiểm tra và thay thế các thành phần cũng được thực hiện một cách nhanh chóng và hiệu quả.

- Tính năng dập tắt hồ quang: MCCB được trang bị cơ cấu dập tắt hồ quang, giảm thiểu rủi ro cháy nổ và bảo vệ các tiếp điểm khỏi hư hỏng do hồ quang điện.

- Đa dạng ứng dụng: MCCB có thể được sử dụng trong nhiều loại hệ thống điện khác nhau, từ dân dụng, thương mại đến công nghiệp, đảm bảo tính linh hoạt cao.

- Tự động tái thiết lập: Sau khi ngắt mạch do sự cố, MCCB có thể được tái thiết lập dễ dàng để tiếp tục sử dụng, giúp giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động.

2. Ứng dụng của MCCB

- Ứng dụng trong công nghiệp: MCCB được sử dụng để bảo vệ động cơ, máy móc và các thiết bị công nghiệp khỏi các sự cố như quá tải và ngắn mạch, đảm bảo hoạt động liên tục và an toàn. MCCB đóng vai trò quan trọng trong hệ thống phân phối điện công nghiệp, giúp ngăn ngừa các sự cố và bảo vệ toàn bộ hệ thống.

- Ứng dụng trong thương mại: MCCB được lắp đặt trong hệ thống điện của các tòa nhà văn phòng để bảo vệ các thiết bị điện và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

- Ứng dụng trong dân dụng: MCCB được sử dụng để bảo vệ các mạch điện trong nhà, như hệ thống chiếu sáng, ổ cắm và các thiết bị điện khác, ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ và đảm bảo an toàn cho gia đình.

- Ứng dụng trong các cơ sở hạ tầng công cộng: MCCB đảm bảo an toàn cho các hệ thống điện trong trường học và bệnh viện, nơi yêu cầu độ tin cậy và an toàn cao.
 

V. Các yếu tố cần xem xét khi lựa chọn MCCB

- Dòng định mức (Rated Current): Xác định dòng điện tối đa mà MCCB có thể chịu đựng liên tục mà không bị quá tải. Dòng định mức phải phù hợp với dòng điện hoạt động của mạch.

- Điện áp định mức (Voltage): Chọn MCCB có điện áp định mức phù hợp với điện áp của hệ thống điện. MCCB cần tương thích với điện áp hoạt động để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

- Số cực: Chọn số cực phù hợp (1P, 2P, 3P, 4P) dựa trên cấu hình hệ thống điện. Ví dụ, 1P cho mạch một pha, 3P cho mạch ba pha và 4P cho mạch ba pha có trung tính.

- Công suất chịu tải (Breaking Capacity): Công suất chịu tải, đo bằng kiloampere (kA), là khả năng ngắt dòng ngắn mạch tối đa mà MCCB có thể xử lý. Chọn công suất chịu tải phù hợp để đảm bảo MCCB có thể ngắt các dòng ngắn mạch lớn mà không bị hư hỏng.

- Điều kiện môi trường: Xem xét điều kiện môi trường nơi MCCB sẽ được lắp đặt, bao gồm nhiệt độ, độ ẩm và môi trường hóa chất. Chọn MCCB có khả năng chịu đựng các điều kiện môi trường khắc nghiệt nếu cần thiết.

- Kích thước và không gian lắp đặt: Đảm bảo rằng kích thước của MCCB phù hợp với không gian lắp đặt có sẵn. MCCB phải dễ dàng lắp đặt trong bảng điện hoặc tủ điện mà không cần thay đổi lớn.

- Tiêu chuẩn và chứng nhận: Đảm bảo MCCB tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế và địa phương như IEC, UL, hoặc CSA. Các tiêu chuẩn này đảm bảo MCCB đạt được các yêu cầu về an toàn và hiệu suất.
 

VI. Cách lắp đặt và bảo dưỡng MCCB

1. Lắp đặt MCCB: 

- Chuẩn bị: Đảm bảo rằng điện áp của hệ thống điện đã được cắt nguồn trước khi bắt đầu lắp đặt. Kiểm tra MCCB để đảm bảo không có hỏng hóc nào trước khi lắp đặt.

- Xác định vị trí: Chọn vị trí lắp đặt phù hợp trên bảng điều khiển hoặc tủ điện, đảm bảo rằng không gian xung quanh đủ cho việc lắp đặt và bảo trì sau này.

- Lắp đặt MCCB: Gắn MCCB vào vị trí trên bảng điều khiển hoặc tủ điện sử dụng bu lông hoặc keo dính phù hợp. Kết nối dây điện vào các klem nối của MCCB theo hướng dẫn của nhà sản xuất và đảm bảo kết nối chặt chẽ và an toàn.

- Kiểm tra lắp đặt: Kiểm tra lại tất cả các kết nối và đảm bảo rằng MCCB được lắp đặt chính xác và an toàn. Kiểm tra xem MCCB có hoạt động đúng cách sau khi kết nối dây điện.

 

2. Bảo dưỡng MCCB:

- Kiểm tra định kỳ: Thực hiện kiểm tra định kỳ MCCB để đảm bảo hoạt động đúng cách và không có hỏng hóc nào. Kiểm tra cụ thể các kết nối và dây điện để đảm bảo không có hiện tượng oxy hóa hoặc lỏng lẻo.

- Kiểm tra hệ thống điện: Kiểm tra định kỳ hệ thống điện để đảm bảo rằng MCCB vẫn phù hợp với yêu cầu của nó và hoạt động hiệu quả.

- Vệ sinh: Dọn dẹp bụi bẩn và bãi bẩn xung quanh MCCB để đảm bảo thông gió tốt và không có nguy cơ gây chập cháy.

- Thử nghiệm chức năng: Thực hiện thử nghiệm chức năng định kỳ để đảm bảo rằng MCCB vẫn hoạt động đúng cách và ngắt mạch khi cần thiết.

- Thay thế khi cần: Thay thế MCCB nếu cần thiết khi phát hiện các dấu hiệu của hỏng hóc hoặc độ tuổi của MCCB đã vượt quá tuổi thọ dự kiến.

MCCB (Molded Case Circuit Breaker) đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ hệ thống điện bằng cách ngắt mạch khi phát hiện quá tải hoặc ngắn mạch, ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ và hỏng hóc thiết bị. Lợi ích của MCCB bao gồm khả năng bảo vệ hiệu quả, đáng tin cậy và linh hoạt trong việc điều chỉnh dòng ngắt. Đồng thời, MCCB cũng dễ dàng lắp đặt, bảo dưỡng và có thể được sử dụng trong nhiều ứng dụng khác nhau.

Tham khảo: " Bảng Giá Phụ Kiện Master Mới Nhất Năm 2024"

Công ty TNHH Thương mại Kỹ thuật Thiên Lộc Phát là đơn vị chuyên cung cấp MCB tất cả các hãng hiện nay có trên thị trường và phụ kiện điện công nghiệp uy tín, chất lượng, chính hãng. Vui lòng liên hệ để được báo giá và giải đáp nhanh nhất.

CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI KỸ THUẬT THIÊN LỘC PHÁT
Địa chỉ: 11/34 Thoại Ngọc Hầu, phường Hòa Thạnh, quận Tân Phú, Tp.Hồ Chí Minh
Email: nuongpham@thienlocphatelectric.com
Hotline: 0932.706.899   -   Điện thoại: (028) 3815 88 66
Fax:(028) 3815 88 77
Fanpge: Thien Loc Phat Technology Trading